Stel je voor: de vrijheid om te gaan waar je wilt, en je hele huis (en kat Ollie in ons geval) gaat gewoon met je mee. Dát is het camperleven gevoel waar steeds meer mensen naar verlangen. Wij, Chantal en Donny, kennen dat gevoel maar al te goed. Inmiddels zijn we drie maanden onderweg met onze derde zelfbouwcamper genaamd Chonny. Ja, tijdens ons bouwproces was er een bingokaart vol aan momenten van frustratie (raam lekt, waterleiding lekt, hout drie keer verkeerd gezaagd.. BINGO!). Toch zijn we trots op ons eigen gebouwde huisje op wielen wat ons momenteel meeneemt op avontuur langs de Turkse kust, met de plannen om de zijderoute verder af te leggen de komende maanden.
Maar hoe begin je aan zo'n camperproject? Wat komt er allemaal bij kijken en hoe zorg je ervoor dat je niet halverwege Europa met een kapotte koelkast, lekkende douche of lege portemonnee staat? Of erger nog: hoe voorkom je dat je na maanden bouwen eigenlijk niet zo blij bent met het resultaat?
We delen graag onze twaalf meest waardevolle tips voor het bouwen van je eigen droomcamper. Of je nu een eenvoudige weekendcamper of een luxe tiny house op wielen wilt creëren, deze stappen helpen je van start tot finish.
1. Neem de Tijd
Rome is ook niet in één dag gebouwd, en onze camper ook niet. We namen bewust pauzes en waren realistisch. Soms kosten dingen meer tijd, meer uitzoekwerk of soms moet je wachten op onderdelen. Het motto van Donny is ook echt: doe dingen in één keer goed, in plaats van dat je denkt: "Hier kijken we later nog wel naar." We namen de tijd om af en toe even op adem te komen met onze camper Chonny. Zo namen we na een aantal maanden zelfs een bouwbreak om een reis naar Nepal te maken, met frisse moed gingen we daarna weer verder aan de slag!
2. Laat je inspireren door de camper community
Het bouwen begint met één van de leukste onderdelen: eindeloos scrollen en alle geweldige ideeën en tips opslaan. Zoals deze blog of de andere inspirerende verhalen op de Obelink website! Het bouwen van je camper kan ook een eenzame klus zijn, maar gelukkig is er een fantastische gemeenschap van camperaars die altijd bereid zijn om ideeën uit te wisselen. Instagram, forums, YouTube – ze staan allemaal vol met geweldige tips en tricks van mensen die hetzelfde avontuur al hebben doorlopen. Facebookgroepen die wij fijn vinden zijn 'Vanlife Europe', ´Vanlife Nederland´, 'Zelfbouwcampers' en 'Wonen op Wielen'.
3. De juiste busbasis
Voordat je je handen vuil maakt, is het tijd om de juiste basis te kiezen. Wil jij een kleine duurzame bus voor vakanties of wil je met het grootst mogelijke model met je gehele gezin en twee honden op pad? Dit alles bepaalt de maat van je bus.
Let ook op dingen als ledig gewicht en natuurlijk jouw budget! Lees je ook in over het merk bus, de Fiat Ducato (of Citroën Jumper of Peugot Boxer) bussen hebben ruimere binnenafmetingen. De Mercedes Sprinter (of oude model Crafter) bussen zijn smaller, maar staan weer bekend als betrouwbare voertuigen. Ga je bij een bus kijken en heb je twijfels over de staat of wil je gewoon zeker weten dat je een goede aankoop doet? Laat een onafhankelijke technische aankoopkeuring doen!
Voor onze camper Chonny wilden we graag een goede automatische transmissie voor het stadsverkeer, voldoende ruimte om in te wonen, een krachtige motor waarmee je een berg op kon en een korte wielbasis. We kwamen via Marktplaats uit bij een L2H2 Volkswagen Crafter uit 2019. Deze bus heeft alles wat we nodig hadden.
4. Maak een plan met ruimte voor creativiteit
Bouw je camper niet zomaar op goed geluk! Begin met een plan: teken je indeling, maak een lijstje met onderdelen of gebruik een speciaal programma zoals vanspace 3D. Zo zie je meteen of alles past, maar vergeet dat het leven (en zeker het camperbouw leven) nooit volledig volgens plan loopt. Wij gebruikten het plan als basis om alle mogelijke opties en onze beide wensen te bespreken en inzichtelijk te maken, maar onze tijdsplanning liep niet helemaal zoals gepland. We hadden in gedachten drie maanden fulltime te bouwen, maar dit werden er ruim vier. We hebben uiteindelijk ook nog tijdens het bouwen ons doucheplan gewijzigd van een vaste douche, naar een inklapbare variant om ruimte te besparen.
We raden je aan alle onderdelen en voorzieningen op te schrijven die je wilt installeren. Noteer hierbij de grofweg de prijzen voor elk onderdeel (vergeet niet het potje ´algemene bouwmarkt´ en ´onvoorziene onderdelen´!) en controleer door de bouwverhalen van anderen of het plan haalbaar is. Hou rekening met de eisen van de RDW, Belastingdienst, maar kijk ook of je camperverzekeraar bepaalde eisen heeft.
5. Denk aan duurzaamheid, bouw milieuvriendelijk
Gelukkig is kamperen – ook met een camper – al veel duurzamer dan reizen met het vliegtuig en overnachten in hotels. Maar er zijn ook nog genoeg opties om de camper zelf nog te verduurzamen. Denk aan het gebruiken van duurzamere of zelfs tweedehands materialen, een compost toilet (zonder chemicaliën), het zelf opwekken van energie of zelfs een boiler op restwarmte van je automotor.
Bij onze camper Chonny is alles zelfvoorzienend qua stroomverbruik. We maken optimaal gebruik van onze zonnepanelen door ze te kunnen kantelen en wekken eigen stroom op tijdens het rijden. Ook hebben we een composttoilet – meer vanwege de praktische voordelen dan puur voor duurzaamheid. Daarnaast hebben we schapenwol als isolatiemateriaal gebruikt, wat duurzaam is, goed ademt, vocht reguleert en makkelijk te verwerken is.
6. Roestvrij en schoon die boel
Leeghalen, schoonmaken en roest verwijderen, daar begin je mee – geen sexy werk, maar wel cruciaal. Je wilt niet achteraf je meubilair te moeten demonteren om bij roestplekken te komen. Dus nadat je een geschikte bus hebt gevonden, wil je voordat je begint aan de camperbouw alle roest behandelen. Ook als je op het eerste oog geen enkele roestplekken ziet, zal je zien dat je na wat inspectie toch het één en ander tegenkomt. Bijna alle oppervlakkige carrosserie roestplekken kun je zelf behandelen. Zelfs plekken die doorgeroest zijn kun je zelf behandelen, mits dit plaatwerk niet een dragende functie heeft. Verder begint een goede basis voor het ombouwen van je bus naar camper met het schoonmaken en ontvetten van de ondergronden.
Gelukkig was roest niet ons grootste probleem met onze camper Chonny, maar we gaven de bus wel een stevige voorbereiding. Door de wielkasten volledig schoon te schrobben en ze met tectyl te behandelen voor extra bescherming.
7. Wees slim met gewicht
Een standaard camper mag maximaal 3.500 kilo wegen, dus let op de gewichtsverdeling. Zware items zoals accu's en watertanks moeten zo laag mogelijk komen voor de balans. Het verschil tussen het ledig gewicht en de toegestane maximummassa moet groot genoeg zijn om een camper van te bouwen. Bij onze camper Chonny waren we niet heel obsessief bezig met gewicht als sommige andere camperaars. Achteraf gezien helt onze camper ook een beetje naar links, aangezien we daar meer gewicht hebben.
Om niet te zwaar te worden, kan je bijvoorbeeld gewicht besparen door voor lichte uitrustig te kiezen, Door bijvoorbeeld de standaard 11 kg gasflessen van staal te vervangen door die van aluminium. Ter vergelijking: deze zijn zo'n 5 kg lichter. We bouwden met licht populier hout en wij kozen ervoor om zo´n lichte LPG-tank onder de bus te monteren. We besloten in plaats van conventionele batterijen te gaan voor de lichtere lithium variant, die afhankelijk van hun grootte, ongeveer 35 kg minder wegen. Toen we naar de RDW gingen om te wegen, was de bus zonder belading slechts 2.750 kilo. Natuurlijk komen daar op reis nog alle kilo´s kattervoer en een volgestopte koelkast met kaas bij.
8. Werk van buiten naar binnen
Begin met alle dingen aan de buitenkant van de bus (ramen, dakluiken en externe accessoires), de isolatie en bekabeling volgt, dan vloer en wanden en als laatste de meubels. Goede isolatie houdt je warm in de winter maar vooral ook lekker koel in de zomer. Bedenk alvast waar je kabels wil laten uitkomen en waar je achteraf nog bij moet kunnen. Hou ook de ventilatie in je achterhoofd. Je wilt geen lekkages of condensproblemen tijdens je avontuur. Bij onze camper Chonny maakten we de fout om de achterdeuren te beplakken met isolatie en te betimmeren met hout, terwijl we hier later nog gaten in moesten maken voor onze reservewielhouder. Probeer twee (of meer) stappen vooruit te denken, dat scheelt later dingen opnieuw moeten doen.
9. Bouw stevig
Campermeubilair krijgt het zwaar te verduren. Van speldbochten, kuilen in de weg tot drempels, alle onderdelen moeten een achterbaan-ritje kunnen doorstaan. Het gebruik van lijm in combinatie met schroeven zorgt ervoor dat de bus minder piept en kraakt bij hobbelige wegen. Zorg ervoor dat alles goed vastzit en dat alle kastjes niet zomaar open kunnen tijdens het rijden. Zorgt dat je zijwanden sterk vastzitten, aangezien de kans groot is dan je hier meubelen aan wilt bevestigen. Hier kun je blindklinkmoeren in de bestaande gaten in het buschassis voor inzetten. Vergeet ook niet je sluitingen slim te kiezen. Bij onze camper Chonny gebruikten we sluitingen die er standaard voor dat alle lades standaard dicht blijven, behalve als je er iets uit wilt pakken, zelfs als je door de woeste bergen rijdt. Geen klapperende lades meer onderweg! We zorgden er ook voor dat we direct bij de zijdeur extra latjes plaatsten onder het vloeroppervlak. Dit wordt de entree van je camper en bij het naar binnen stappen komt hier veel druk op de vloer te staan. Je wilt dus dat de vloer hier extra stevig is.
Stevigheid geldt overigens ook voor je accessoires. Wanneer je op Pinterest de styling van campers bekijkt, zie je vaak leuke hangnetten met planten erin hangen of een kast vol boeken staan. Leuk, maar totaal niet handig. Tijdens het rijden gaat alles schudden, maakt alles lawaai of schuift constant je camper door.
10. Goede ventilatie in je camper maakt het verschil
In een klein huisje, zoals een camper, kan de lucht snel benauwd aanvoelen. Zorg voor voldoende ventilatie: ventilatieroosters in kastjes en een dakventilator voor frisse lucht. Bij onze camper Chonny kozen we voor een MaxxFan, die niet alleen lucht afvoert maar ook aanzuigt. Dit was een gamechanger voor de zomernachten. En bonus: hij kan zelfs open tijdens regen, zodat je je camper koel kunt houden zonder te worden overvallen door nattigheid. Ook hebben wij speciale ventilatieroosters gekocht die in de cabine ramen passen, zodat we permanente ventilatie hebben. Daarnaast kozen we voor een dakraam, dat standaard al enige ventilatie heeft. In onze oude camper hadden we soms 's nachts echt een benauwd gevoel. Dan werd één van ons wakker en deden we snel het dakraampje open. Totdat het weer te veel tochtte en dan ging hij weer dicht. Dit hebben we in de nieuwe camper niet meer!Bij ventilatie denken we ook aan ventilatie voor veiligheid. Voor een koelkast is het goed om warmte kwijt te kunnen. Daarom hebben we een ventilatierooster en zelfs een kleine computerventilator geplaatst achter de koelkast. Onze LPG gastank zit onder de bus, maar met een gastank in de bus zal je in de bodem van de kast een ventilatierooster moeten plaatsen. Zo kan, in geval van een gaslek, gas naar buiten ontsnappen. Dat laatste is overigens een vereiste voor de meeste camperverzekeraars!
11. Blijf flexibel en pas aan onderweg
Tijdens de bouw kom je altijd onverwachte uitdagingen tegen. Misschien wil je de indeling wijzigen, of ontdek je dat een gekozen materiaal niet helemaal werkt zoals je had gehoopt. Wees niet bang om je plannen aan te passen, zelfs nog later onderweg. Bij onze camper Chonny veranderde het plan meerdere keren. Door de dubbele schuifdeur moesten we de kastjes achter de keuken aanpassen. Ook bleek het een puzzel met de watertanks, LPG gastank en het reservewiel onder de bus.. Uiteindelijk moest het reservewiel plekje onder de bus plaatsmaken voor de LPG en water tank, dus kochten we een beugel om het wiel alsnog op te hangen aan onze achterdeuren. En nu nog steeds doen we dagelijks kleine klusjes – al is het onderweg lastiger om aan de juiste materialen te komen! Helaas geldt ´Vandaag besteld voor 12.00 uur, morgen in huis´ niet overal in de wereld.
12. Vergeet niet te genieten
Deze tip is misschien wel de allerbelangrijkste: geniet van de -bouw- reis! Het bouwen van je camper is een avontuur op zich, dus geef jezelf de ruimte om ervan te genieten, ook als het hard werken is. Zet je lievelingsmuziek op, vier elke kleine stap en sluit de dag af met een biertje en een trotse blik op je werk. En ja, we waren soms het meest chagrijnige stel op aarde, maar de trots die je voelt als je eindelijk in je zelfgebouwde camper zit, is onbetaalbaar. Nu in Turkije zijn mensen allemaal heel nieuwsgierig naar de camper en met een stralende lach gooien we onze deuren open. Naast dat een eigen camper heel praktisch is voor ons en de kat, zijn we ook gewoon extra trots.
Dus, aan de slag met jouw camper ombouw project!
Als je dit artikel hebt gelezen, ben je hopelijk geïnspireerd geraakt om zelf aan je camperdroom te beginnen. Ja, het is een grote onderneming. Ja, het zal frustrerende momenten kennen. Maar uiteindelijk creëer je niet alleen een voertuig; om het lekker cliché te zeggen: je bouwt een levenswijze, een nieuwe manier van in de wereld staan.
Wij genieten elke dag van onze zelfgebouwde vrijheid, direct aan de piste in Bulgarije, op de Griekse stranden of omringd door luchtballonnen in Turkije. Onze camper is niet alleen een vervoermiddel, maar een thuis dat precies zo is ingericht als wij het willen. Elke schroef, elke toch wat scheve plank, elke oplossing die we hebben bedacht, vertelt een verhaal.
Met deze twaalf tips ben je helemaal klaar om je eigen camperproject te starten! Dus, wat ga jij bouwen? Deel het met ons via Instagram (@chanti.and.ollie), we zijn benieuwd naar jouw droomcamper!